Một số kết quả ở giai đoạn đầu thực hiện đề tài tại tỉnh Gia Lai
Viện Nghiên cứu và Phát triển ngành nghề nông thôn Việt Nam (VIRI) thực hiện đề tài “Tìm hiểu các giá trị văn hóa ẩm thực đặc trưng trong việc phát triển du lịch tỉnh Gia Lai”, giai đoạn đầu nhóm nghiên cứu đã tiến hành thu thập các dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp để thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu ban đầu của đề tài thông qua một số hoạt động và hoàn thành một số sản phẩm:
– Hoàn thành 02 chuyên đề: “Ẩm thực và văn hóa ẩm thực, vai trò của ẩm thực đối với du lịch” và “Xu hướng du lịch trải nghiệm ẩm thực trong nước và thế giới”. Nhóm nghiên cứu đã thu thập thông tin, dữ liệu về văn hóa và ẩm thực để viết chuyên đề từ các nguồn sách, kỷ yếu hội thảo, tài liệu Tiếng Anh, một số website về du lịch (nguồn tài liệu tham khảo của chuyên đề: 11 sách tư liệu về văn hóa và ẩm thực, 07 tài liệu Tiếng Anh, 08 tài liệu từ website). Hai chuyên đề này đã khái quát được tổng quan cơ sở lý luận về ẩm thực – văn hóa ẩm thực và ẩm thực du lịch, mối liên hệ mật thiết giữa 02 phạm trù này để hình thành khung nghiên cứu chi tiết và thực tế trên địa bàn tỉnh Gia Lai, tiến đến hình thành sản phẩm du lịch mới đó là du lịch ẩm thực.
– Đối với nguồn dữ liệu sơ cấp, nhóm nghiên cứu đã tiến hành các bước: Khảo sát lấy ý kiến 200 thực khách/du khách của 20 nhà hàng thông qua kết nối Facebook và zalo để du khách/thực khách trả lời theo bảng câu hỏi qua phần mềm “Survey monkey” điều tra bằng kết nối Facebook, Zalo; điều tra bằng giấy (300 phiếu) các món ăn dân dã tại thành phố Pleiku để đánh giá ẩm thực dân dã, món ăn đường phố; đánh giá về đồ uống (nước uống từ hoa quả), rượu của Gia Lai, cà phê, trà trên địa bàn Pleiku tại các quán cà phê (10 quán), cơ sở sản xuất rượu địa phương (05 cơ sở), nhà hàng có bán rượu Gia Lai (10 nhà hàng); ngoài ra còn triển khai công tác điền dã tại một số địa phương tiêu biểu để đánh giá về ẩm thực truyền thống, ưu tiên khảo sát văn hóa ẩm thực của 02 dân tộc thiểu số là Jrai và Bahnar (Gồm các địa phương: Kbang, Chư Păh, Pleiku, Ayun Pa, Phú Thiện, Chư Sê, Krông Pa, An Khê, Mang Yang, Đak Đoa). Từ kết quả khảo sát và điền dã, nhóm nghiên cứu đã hoàn thành chuyên đề “Sự phát triển của văn hóa ẩm thực Gia Lai, thực trạng hoạt động ẩm thực du lịch Gia Lai trong thời gian qua”, đã đánh giá phân tích và chọn lọc được nét đặc trưng của ẩm thực Gia Lai.
Việc đánh giá ẩm thực du lịch tại Gia Lai từ nhiều khía cạnh của ẩm thực nói chung đến việc tìm ra sự khác biệt từ nguyên liệu, chế biến, thực đơn, đặc trưng vùng miền… để thấy được khai thác du lịch ẩm thực phải đảm bảo tính toàn diện, phù hợp cho mọi đối tượng khách. Khai thác ẩm thực du lịch từ những thực đơn sang trọng cho đến những món ăn dân giã, món ăn đường phố, đến những nét riêng của vùng đất cao nguyên… Tất cả sẽ hội tụ các yếu tố cần thiết để nhóm nghiên cứu thực hiện một cách hiệu quả, có giá trị khả thi.